Τα 25 top σημεία που πρέπει οπωσδήποτε να δεις! (Φωτογραφίες)

Πρωτάρης στην Καστοριά;;;

Από την Τίτη Βελοπούλου

 Σε µια πόλη που έχει συνδεθεί µε το χιόνι, τις γούνες και το ντυµένο στα λευκά τοπίο, εµείς τολµήσαµε να πάµε off… season, για να διαπιστώσουµε µε έκπληξη
ότι η Καστοριά δεν έχει µήνες, ούτε εποχές! Κι αν δεν είναι από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς της χώρας µας, εδώ θα ανακαλύψεις κάθε λόγο για να την αναδείξεις στην εκλεκτή… της καρδιάς σου! 

ΑΠΟΣΤΟΛΗ-ΚΕΙMΕΝΟ: TΙΤΗ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΥ (tvelopoulou@dousiscom.gr),ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: KΩΣΤΑΣ ΚΑΠΑΡΕΛΙΩΤΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΛΥΜΠΕΡΤΑΣ

Aπό το νότο...  στο βορρά

Από τα πρώτα πράγµατα που πρέπει να κάνει κάποιος στην Καστοριά είναι ο µικρός «γύρος» της λίµνης! Στολίδι της πόλης, η Ορεστιάδα, όπως ονοµάζεται, αποτελεί µία από τις οµορφότερες των Βαλκανίων, κάτι που της έχει χαρίσει, άλλωστε, το χαρακτηρισµό «Μνηµείο Φυσικού Κάλλους» από το Υπουργείο Πολιτισµού, ενώ παράλληλα την έχει εντάξει στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000. Ξεκινήστε από τη νότια παραλία (Μεγ. Αλεξάνδρου) και υποκλιθείτε µαζί µε τους ψαράδες, τους ποδηλάτες και τους αθεράπευτα ροµαντικούς που θα συναντήσετε στα κάλλη της... Όταν µετά από λίγο θα έχετε αφήσει πίσω σας την πόλη, ο στενός παραλίµνιος δρόµος (µετά από λίγο γίνεται µονόδροµος), πληµµυρισµένος από οξιές και πλατάνια, πλάθει ένα σχεδόν απόκοσµο σκηνικό... Είτε µε το αυτοκίνητο (7 χλµ.), είτε µε τα πόδια (45΄), η διαδροµή εντυπωσιάζει σε κάθε της οπτική, ενώ προσφέρει ενδιαφέροντα σηµεία για στάση (Ντολτσό, Σπήλαιο, Παναγιά Μυρτιώτισσα)... Μόλις ολοκληρώσετε το γύρο της χερσονήσου, θα αντικρίσετε µπροστά σας τη Βόρεια Παραλία, µε τη συνοικία Απόζαρι να εντυπωσιάζει µε τα εαρχοντικά της! Τip: Για να ανεβείτε στην κορυφή του Προφήτη Ηλία και να θαυµάσετε την πόλη από ψηλά, ακολουθήστε τις πινακίδες για Άγ. Αθανάσιο!

Aρχοντικά

Αν για ένα πράγµα, εκτός από τη λίµνη, υπερηφανεύεται η Καστοριά, είναι τα επιβλητικά αρχοντικά της! Άλλα νεοκλασικά κι άλλα πιστά στην τοπική µακεδονίτικη αρχιτεκτονική και τη λαϊκή Τέχνη, ανήκαν στην πλειονότητά τους σε πλούσιους εµπόρους και βιοτέχνες της γούνας. Διάσπαρτα µέσα στην πόλη, τα πιο χαρακτηριστικά θα τα εντοπίσετε σε Ντολτσό και Απόζαρι. Η οικοδόµησή τους άρχισε στα µέσα του 17ου αι. και συνεχίστηκε µέχρι το τέλος του 19ου, µε βασικά υλικά κατασκευής την πέτρα, τη λάσπη και το ξύλο. Σήµερα, κάποια από αυτά, ιδιαίτερα καλοδιατηρηµένα, συνιστούν δίπλα στα εγκαταλειµµένα µάρτυρες µιας εποχής που έχει φύγει ανεπιστρεπτί... Τα Αρχοντικό Νάτζη (1753), Σκούταρη (18ου αι.), Παπατέρπου (1889), Βέργουλα (1850), Ωρολογόπουλου και Πηχεών (19ου αι.) είναι κάποια από τα πιο αντιπροσωπευτικά.

Ψαράδες

Αναπόσπαστο κοµµάτι της ζωής της λίµνης, οι ψαράδες! Νωρίς το πρωί θα τους δείτε να σκίζουν απαλά τα νερά της µε τις χαρακτηριστικές βάρκες της περιοχής, ενώ πιο µετά τους συναντάµε µε γεµάτα τα δίχτυα στη Βόρεια Παραλία ή στις αγορές της πόλης... Γριβάδια, τούρνες, γαλιανοί, ηλιόψαρα και τσιρόνια είναι κάποια από τα λιµνίσια ψάρια! Σήµερα έχουν αποµείνει µόλις 40 που ασχολούνται µε την αλιεία... Συντροφιά τους οι δεκάδες πελεκάνοι που περιµένουν ανυπόµονα να δώσουν µάχη για τη λεία τους...

Μονή Παναγίας Μαυριώτισσας

Μετά το Σπήλαιο του Δράκου, αυτός ο βυζαντινός θησαυρός, χτισµένος το 1802 δίπλα στα νερά της λίµνης, προκαλεί θαυµασµό µε τις τοιχογραφίες του καθολικού αλλά και τις εξωτερικές που απεικονίζουν αυτοκράτορες του Βυζαντίου. Στο χώρο της Μονής υπάρχουν και µεταγενέστερα κτίσµατα, το µουσείο και ένα παρεκκλήσι στη µνήµη του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Αραγµένο, λίγα µέτρα πιο πέρα, το καραβάκι «Ορέστεια» περιµένει να µας µυήσει στις οµορφιές της λίµνης µέσα από το νερό! Μεταφορά µε το Σκάφος στο Σπήλαιο του Δράκου και ξενάγηση (Εισιτήριο: €8 κανονικό, €6 µαθητικό).

Πρότυπο Ενυδρείο

Το καµάρι της Καστοριάς δεν είναι άλλο από το ενυδρείο, στην είσοδο της πόλης! Το µεγαλύτερο γλυκού νερού των Βαλκανίων εκτείνεται σε ένα διώροφο κτήριο 450 τ.µ. και παρουσιάζει µεγάλη ποικιλία σε ψάρια και άλλα υδρόβια είδη που ζουν στις λίµνες και στα ποτάµια της χώρας µας, αλλά στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων! Από γριβάδια, τούρνες και κουνουπόψαρα, µέχρι πρίκια, πέστροφες, ασπρόψαρα και γλίνια, τα νερά του φιλοξενούν κοινές και σπάνιες ιχθυοποικιλίες λιµναίων και ποτάµιων νερών (κυρίως από τις λίµνες Καστοριάς, Αγ. Παντελεήµονα, Ιωαννίνων, Πρεσπών). Σκοπός ωστόσο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, µε το οποίο συστεγάζεται το ενυδρείο, είναι η αφύπνιση αλλά και η ευαισθητοποίηση για τη σηµασία του οικοσυστήµατός µας, που όλοι οφείλουµε να σεβόµαστε!

Tip: Στις δεξαµενές του βρίσκει «στέγη» το εξαιρετικά απειλούµενο είδος του οξύρρυγχου, από τα αυγά του οποίου εξάγεται το µαύρο χαβιάρι!

info: Ανοιχτά Τρ.-Κυρ. 09:00-17:00 (και τις αργίες). (Τηλ. 24670 23069, 83433, http://kpe-kastor.kas.sch.gr)

ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ

Με αυτό το όνοµα είναι γνωστό ένα από τα πιο εντυπωσιακά Σπήλαια της Ευρώπης, λόγω της ποικιλοµορφίας του διάκοσµου αλλά και των 7 µικρών λιµνών που σχηµατίζονται στο εσωτερικό του! Το σπήλαιο (έχει συνδεθεί µε έναν µύθο, σύµφωνα µε τον οποίο στη σπηλιά υπήρχε χρυσωρυχείο που το φυλούσε ένας δράκος) που ανακαλύφθηκε τυχαία τη δεκαετία του '40 (την εποχή δηλαδή που διανοίχτηκε ο παραλίµνιος δρόµος από τον στρατηγό Σουγγαρίδη) από διάφορους ερασιτέχνες Καστοριανούς εξερευνητές, άνοιξε τελικά τις πόρτες του στο κοινό το 2009, δίνοντάς µας την ευκαιρία να θαυµάσουµε την απαράµιλλη οµορφιά του. Μόλις 4 χλµ. από την πόλη, πάνω στον παραλίµνιο δρόµο, και λίγα µέτρα πριν το µοναστήρι της Μαυριώτισσας, εκτείνεται µέσα σε µια διαδροµή 300 µ. στη διάρκεια της οποίας αντικρίζουµε διαδρόµους και αίθουσες µε πλούσιο σταλακτιτικό διάκοσµο! Η θερµοκρασία είναι σταθερή όλο το χρόνο (16-18° C) και η περιήγηση αφήνει στον επισκέπτη τις καλύτερες αναµνήσεις, την ώρα που ο ήχος από σταγόνες νερού που πέφτουν επιβεβαιώνει τα λεγόµενα των ξεναγών πως πρόκειται για ένα ζωντανό σπήλαιο...

Tip: Παλαιοντολογικά κατάλοιπα, µε κυριότερα τα οστά «αρκούδας των σπηλαίων» (Ursus Speleaus) εντοπίστηκαν στο εσωτερικό του σπηλαίου. Το είδος αυτό έζησε στην Ευρώπη και εξαφανίστηκε πριν από περίπου 10.000 χρόνια!

info: Εισιτήριο: €6 & €4 (µειωµένο). Απαγορεύονται τα φλας. Καθηµερινά, εκτός Δευτ., 10:00-18:00 (η διάρκεια της ξενάγησης είναι 20΄). (Μαυριώτισσα, τηλ. 24670 26777, κιν. 6957 591303, www.spilaiodrakoukast.gr)

Toυριστικό  σκάφος Ορεστειάς

Το µεγάλο µυστικό της γοητείας της Καστοριάς είναι η αµφιθεατρική διάταξη των σπιτιών της και η µαγευτική της λίµνη. Για να χορτάσουµε αυτό το θέαµα, αρκεί ένας περίπλους της χερσονήσου µε το τουριστικό σκάφος «Ορεστειάς». Από ψαράδες και ξακουστά µοναστήρια µέχρι σπήλαια και απρόσιτα σηµεία, µας αποκαλύπτονται σταδιακά ένα ένα, την ώρα που «χαµηλοβλεπούσες» ιτιές αγγίζουν απαλά το νερό προκαλώντας τα φωτογραφικά µας κλικ... Εκτελεί δροµολόγια κατόπιν συνεννόησης για γκρουπ άνω των 20 ατόµων.

info:(Αναχώρηση: προβλήτα Βόρειας Παραλίας ή Σπήλαιο Δράκου) Εισιτήριο: €3. Πληροφορίες: 695 7591303, 24670 26777, 24670 29630 & 6984 618923, www.spilaiodrakoukast.gr

Καράβι Ολυµπία

Έως το τέλος της δεκαετίας του 1960 η µετακίνηση ανθρώπων και αγαθών γινόταν µέσα από τη λίµνη µε τα παραδοσιακά «µοτόρια», τα οποία από τα µέσα περίπου του 2ου αιώνα εκτελούσαν τη λιµναία διαδροµή από την αποβάθρα του Μαυροχωρίου προς την πόλη της Καστοριάς και αντίστροφα. Σήµερα µπορεί αυτές οι εικόνες να έχουν χαθεί ανεπιστρεπτί, όµως εµείς µπορούµε να χαρούµε την ανυπέρβλητη οµορφιά της λίµνης και την ειδυλλιακή περιβάλλουσα φύση χάρη στο καραβάκι Ολυµπία. Η εν πλω περιήγησή µας πραγµατοποιώντας τον «µικρό γύρο» της λίµνης, χαρίζει πολύτιµα ενσταντανέ µε την πόλη της Καστοριάς, τις γραφικές συνοικίες, τα αρχοντικά, τη Σπηλιά του Δράκου και την Ιερά Μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας να καθρεφτίζεται πάνω της...

Tip: Διαθέσιµα σηµεία για επιβίβαση: Nότια & Βόρεια Παραλία, στη Σπηλιά του Δράκου, στη Μαυριώτισσα και τέλος στο Μαυροχώρι.

info: Πραγµατοποιεί δροµολόγια µόνο κατόπιν συνεννόησης. (Μακεδνός Α.Ε. - Μαυροχώρι, τηλ. 24670 21910, 24670 85984, http://karavakikastorias.gr)

ΛΗΜΝΑΙΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΔΙΣΠΗΛΙΟ

Must visit για κάθε επισκέπτη, αφού µόλις 4 χλµ. από την πόλη, o τόπος κρύβει το πρώτο υπαίθριο οικοµουσείο της Ελλάδας, το οποίο αναπαριστά πιστά έναν νεολιθικό οικισµό και µας δίνει την ευκαιρία να πάρουµε µια γεύση από το πώς ζούσαν οι πρόγονοί µας στο συγκεκριµένο «χωριό» 7.500 χρόνια πίσω! Ένα ταξίδι στη Νεολιθική Εποχή, τότε που η λίµνη και η εύφορη γη γύρω από αυτή επιλέχθηκαν για την ανέγερση οικηµάτων, αλλά και ως τόπος εργασίας και έκφρασης! Ήταν περίπου το 1932 όταν ο καθηγητής Αρχαιολογίας Αντώνης Κεραµόπουλος παρατήρησε πως όταν η στάθµη της λίµνης κατέβαινε, οι κορυφές εκατοντάδων πασσάλων, οικοδοµικά λείψανα ενός προϊστορικού οικιστικού συνόλου, έκαναν την εµφάνισή τους. Δυστυχώς έπρεπε να περάσουν πάνω από 60 χρόνια για να αρχίσουν οι πρώτες συστηµατικές ανασκαφές. Σήµερα οκτώ καλύβες, σε όλα τα στάδια χτισίµατος, κρύβουν εντός διάφορα αντικείµενα και οικοκυρικά είδη που αποκαλύπτουν τις καθηµερινές ασχολίες των ανθρώπων το 5500 π.Χ.! Oι ανασκαφές στην περιοχή συνεχίζονται...

Tip: Στο χώρο λειτουργεί και έκθεση φωτογραφίας (µε εικόνες από τις ανασκαφές) και πωλητήριο µε αναµνηστικά.

info Είσοδος: €4/άτοµο, €1 το παιδί. Καθηµερινά (και αργίες) 09:00-17:00. Περιλαµβάνει και την είσοδο στο µουσείο: Καθηµερινά (εκτός Δευτ.) 08:30-15:00. (Tηλ. 24670 21910, www.limneosoikismos.gr)

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα

Στο αναπαλαιωµένο αρχοντικό του Αναστάσιου Πηχιώνος, πρωτεργάτη του Πρώιµου Μακεδονικού Αγώνα, στο Ντολτσό, θα δείτε πολύτιµα για την ελληνική Ιστορία (και µάλιστα τη µακεδονική) εκθέµατα, όπως όπλα επιφανών Μακεδονοµάχων (των Νταηλάκη, Αποστολίδη κ.λπ.), και ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό όσων πρωτοστάτησαν στον Αγώνα. Διάχυτη είναι σε κάθε αίθουσα η συγκίνηση, καθώς η Καστοριά αποτέλεσε προπύργιο γενναιότητας και πολεµικής αρετής! Καθηµερινά, εκτός Δευτ. & Τετ., 09:30-14:00. (Πηχεών 2, τηλ. 24670 21144)

Λαογραφικό µουσείο

Στεγάζεται στο αρχοντικό Νεράντζη Αϊβάζη (18ος αι.) και πρόκειται για ένα ζωντανό «θησαυροφυλάκιο» που µας δίνει µια εικόνα για το πώς ήταν τα σπίτια της εποχής! Ο πλούσιος διάκοσµός του, ο χώρος όπου έραβαν τις γούνες, το κελάρι µε τα εφόδια, αλλά και τα δωµάτια του σπιτιού θα σας µεταφέρουν νοερά στο παρελθόν, δίνοντάς σας πληθώρα στοιχείων για την καθηµερινότητα και τις συνήθειες των ανθρώπων. Θα σας εντυπωσιάσουν τα βιτρό στο αρχονταρίκι καθώς και το δωµατιάκι όπου γίνονταν τα προξενιά... Από τα εκθέµατα ξεχωρίσαµε τον παραδοσιακό αργαλειό, την πρώτη µηχανή επεξεργασίας γούνας αλλά και το «καραβάκι» έξω στο κήπο (το σπίτι κάποτε είχε πρόσβαση στη λίµνη), πάνω από 150 χρόνων. Ζητήστε να σας υποδείξουν κρυµµένα µυστικά του σπιτιού! Eισιτήριο: €2. Ανοιχτά Τρ.-Σάβ. 10:00-17:00 & Κυρ. 11:00-17:00. (Καπετάν Λάζου 12, Nτολτσό, τηλ. 24670 28603)

SECRET

Ανακαλύψαµε µια ιδιωτική συλλογή-κόσµηµα, στη Χλόη, που δηµιουργεί εδώ και 20 χρόνια ο πατέρας του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου Doltso. Έχει µετατρέψει τον επάνω όροφο του σπιτιού του σε ένα εκπληκτικό µουσείο µε τοπικές στολές, παλιές φωτογραφίες, ιατρικά εργαλεία περασµένων αιώνων αλλά και χρηστικά είδη της καθηµερινότητας αλλοτινών εποχών. Με ιδιαίτερο εκπαιδευτικό και ιστορικό ενδιαφέρον, σχολεία κλείνουν εδώ το πολιτισµικό τους ραντεβού!

Ντόλτσο

Με... γλυκό αέρα (άλλωστε από το ιταλικό «dolce» που σηµαίνει «γλυκό» λένε ότι πήρε το όνοµά της η συνοικία), το Ντολτσό, η παλιά πόλη της Καστοριάς, είναι και µία από τις πιο γραφικές γειτονιές της και must visit για κάθε ταξιδιώτη! Με αφετηρία την κεντρική πλατεία, ελάχιστα µέτρα από τη λίµνη, η περιπλάνηση χωρίς πυξίδα στα λιθόστρωτα σοκάκια µάς ταξιδεύει νοερά σε άλλη εποχή... Σαν σκηνικό θεάτρου φηµίζεται για τα µεγαλόπρεπα καστοριανά αρχοντικά που χτίστηκαν τον 17ο και 18ο αι. και είναι αδιάψευστοι... µάρτυρες της οικονοµικής άνθισης, τότε που οι γουνοποιοί επέκτειναν τις δραστηριότητές τους έξω από τη χώρα. Σήµερα πολλά από αυτά έχουν εγκαταλειφθεί κι άλλα έχουν µετατραπεί σε µουσεία. Μάλιστα τελευταία κάποια ανακατασκευάζονται για να δώσουν τη θέση τους σε πολυτελείς ξενώνες (όπως το Αρχοντικό Ωρολογόπουλου και το Doltso) και προσεγµένα εστιατόρια (η Παλιά Πόλη και το Doltso)! Tip: Επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Δεληνάνειο (τηλ. 24670 22108), αλλά και το Αρχοντικό Αδελφών Εµµανουήλ που στεγάζει το Ενδυµατολογικό Μουσείο (τηλ. 24670 28603).

Απόσκεπος

Για µια διαφορετική οπτική της λίµνης, µε φόντο τη Βόρεια Παραλία της, αξίζει να διανύσετε 5 χλµ. µετά το προάστιο της Χλόης, µέχρι τον Απόσκεπο! Ο οικισµός, χτισµένος σε µια δασωµένη κόγχη του βουνού σε ύψος 900 µ., έχει ελάχιστους κατοίκους κι εκτός από κάποια πέτρινα σπιτάκια, µπορεί να µην παρουσιάζει ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον, φτάνοντας ωστόσο στην κεντρική λιθόστρωτη πλατεία, το βλέµµα κλέβουν οι 12 πέτρινες βρύσες µε το τρεχούµενο νερό και οι αιωνόβιοι πλάτανοι που χαρίζουν τη σκιά τους! Πολλοί είναι πάντως αυτοί που επιλέγουν για τη διαµονή τους κάποιον από τους γραφικούς ξενώνες όπως τον arty Βυσσινόκηπο ή το µόλις ενός έτους Enastron!

Σιδηροχώρι

Για πανοραµική θέα της λίµνης, ανηφορίστε σε αυτό το παραδοσιακό χωριό, σε υψόµετρο 1.050 µ., στις πλαγιές του όρους Μπίκοβικ (κλειδί της άµυνας για την Καστοριά και τον Εθνικό Στρατό καθ' όλη τη διάρκεια του Εµφυλίου). Μόλις 16 χλµ. µακριά (12΄) χαρακτηρίζεται για τα χαµηλά λιθόχτιστα σπιτάκια του και τους χαλαρούς ρυθµούς του. Οι ελάχιστοι µόνιµοι κάτοικοί του επωφελούνται από τη γειτνίασή του µε την πρωτεύουσα του νοµού, ενώ χαίρονται την απόλυτη ηρεµία. Στο χωριό εκτός από το ναό του Αγ. Νικολάου, που έχει ανακηρυχθεί «Ιστορικό Διατηρητέο Μνηµείο», θα εντοπίσετε αρκετούς γραφικούς ξενώνες -οι περισσότεροι µε ανεµπόδιστη θέα-, ενώ στην υποτιθέµενη «κεντρική» πλατεία υπάρχει το καφενεδάκι Cictebo (Σιστέβο), όνοµα που είχε ο οικισµός µέχρι το 1928, µε τοπικές σπεσιαλιτέ! Τip: Προσεγµένοι ξενώνες είναι το Nimbus και το Πέτρινο Πεντόλβιο (φωτό αριστερά)! Τέλος, στο Λογγά λειτουργεί café και εστιατόριο!

Χιονοδροµικό Βιτσίου

Μπορεί φέτος να µη χιόνισε πολύ για να είναι στα up του, όµως µόλις 22 χλµ. από την πόλη και µέσα από µια µοναδική διαδροµή συναντάµε το καµάρι της Καστοριάς! Μπορεί να είναι µικρό, όµως η φυσική του οµορφιά θα σας αποζηµιώσει. Οι συρόµενοι αναβατήρες σάς ανεβάζουν στην κορυφή (1.890 µ.), ενώ οι πέντε συνολικά πίστες του είναι χαραγµένες ανάµεσα σε δέντρα οξιάς! Από ψηλά, µε καθαρό καιρό, µπορεί κανείς να δει από την Πίνδο και τη Βασιλίτσα µέχρι τον Γράµµο και τον Όλυµπο, ενώ σε πρώτο πλάνο είναι η θέα στη λίµνη! Μετά τα σλάλοµ, µας περιµένει το chalet για ζεστή σοκολάτα, ρακόµελο αλλά και τσιπουράκι. Τip: Υπάρχει δυνατότητα ενοικίασης εξοπλισµού αλλά και άνετο πάρκιγκ. Τιµή: €10 η ηµερήσια κάρτα. Ανοιχτό καιρού επιτρέποντος µόνο Σαβ/κα, γιορτές και αργίες 09:00-17:00 (τα lifts). (τηλ. 24670 82666)

Κλεισούρα

Γυρίζοντας την «πλάτη» στην Καστοριά και µε το βλέµµα στραµµένο στο νοµό Φλωρίνης και το οροπέδιο της Πτολεµαΐδας, το θρυλικό βλαχοχώρι είναι χτισµένο στα «στενά της Κλεισούρας», 34 χλµ. ανατολικά της πόλης. Σε υψόµετρο 1.172 µ., στους πρόποδες του όρους Μουρίκι, βίωσε µε τον σκληρότερο τρόπο τα γερµανικά αντίποινα στην Κατοχή(1941), ενώ το τελευταίο πλήγµα για την παρακµή του ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αι. µε τη µεταβολή των εµπορικών δρόµων εξαιτίας της ανάπτυξης των σιδηροδροµικών δικτύων. Σήµερα στα καλντερίµια του θαυµασµό διεκδικούν τα τριώροφα αρχοντικά -σιωπηλοί µάρτυρες της «χρυσής» του εποχή (1750-1880) ως κέντρο εµπορίου-, οι κρήνες αλλά και το εξαγωνικό κωδωνοστάσιο του Αγ. Νικολάου. Όσο για τις τουριστικές υποδοµές, µην περιµένετε πολλά! Η πιο αξιοπρεπής πρόταση διαµονής είναι το Chalet Sourino µε 28 δωµάτια και 7 σουίτες (www.pantelidis-hotel.gr) Tip: Στα 3 χλµ., αναζητήστε την Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου, καταφύγιο Μακεδονοµάχων. Εκεί έζησε η γερόντισσα Σοφία, η οποία τελευταία ανακηρύχθηκε οσία.

Μαυροχώρι

Στη διάρκεια του µεγάλου «γύρου» της λίµνης αξίζει να κάνετε µια στάση στο Μαυροχώρι ή αλλιώς Μαύροβο. Μόλις 13 χλµ. ανατολικά της πόλης, φηµίζεται για την εµποροπανήγυρη κάθε Σεπτέµβρη, ωστόσο εσείς αξίζει να το επισκεφθείτε για τη θέα στη λίµνη, το φαγητό στο Νησί των Κορµοράνων αλλά και για το Μουσείο Κέρινων Οµοιωµάτων Λαογραφίας και Προϊστορίας. Βέβαια παρά την προσπάθεια του ιδιοκτήτη να αναπαραστήσει µε κούκλες-κέρινα οµοιώµατα σκηνές καθηµερινού βίου, δεν έχει καµία σχέση µε το αντίστοιχο του Βρέλλη στα Ιωάννινα! (Εισιτήριο: €5. Ανοιχτά Δευτ.-Παρ. 09:00-17:00, Σ/Κ 11:00-17:00, τηλ. 24670 74870) Τip: Έξω από το Νησί των Κορµοράνων, είναι αραγµένο και το καραβάκι «Ολυµπία», το οποίο το καλοκαίρι λειτουργεί και ως καφετέρια! (www.makednos.info)

Κορέστεια- Χωριό Μελά

Στα πλίνθινα χωριά-φαντάσµατα, γνωστά ως Κορέστεια (τα προσεγγίζετε από το χωριό Κοροµηλιά), οι εικόνες είναι βγαλµένες λες από κινηµατογραφική ταινία (δεν είναι τυχαίο ότι έχουν αποτελέσει σκηνικό για το «Μετέωρο Βήµα του Πελαργού» και την «Ψυχή Βαθιά» του Αγγελόπουλου και του Βούλγαρη αντίστοιχα). Οι κάτοικοί τους τα εγκατέλειψαν πριν από δεκαετίες για να µεταφερθούν στο νέο οικισµό που άρχισε να οικοδοµείται το 1973! Φτιαγµένα από ψηµένο πηλό, µε στέγες από καλάµια και κεραµίδια, τα σπίτια τους σήµερα µισογκρεµισµένα, δίνουν µάχη για να σταθούν όρθια. Κρανιώνα, Μαυρόκαµπος, Γάβρος είναι κάποιοι από τους οικισµούς που ξεχωρίζουν για το κοκκινωπό χρώµα τους... Κρυφοκοιτάξτε µέσα από τα ξεχαρβαλωµένα παράθυρα για να συνειδητοποίησετε πως τα σηµάδια ζωής είναι ακόµα νωπά!

Από εκεί και µετά από οδήγηση 15΄ φτάνετε στην πρώην Στάτιστα, νυν Μελά, µέσα από µια διαδροµή δίπλα σε απέραντες εκτάσεις καλλιέργειας φασολιών. Στον οικισµό των δέκα οικογενειών, αναζητήστε το σπίτι στην αυλή του οποίου σκότωσαν τον Παύλο Μελά! Σήµερα λειτουργεί ως Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, επισκέψιµο καθηµερινά (και αργίες, έπειτα από συνεννόηση στο τηλ. 24670 84554). Λίγο έξω από το χωριό, στο δρόµο που ανηφορίζει για τον Προφήτη Ηλία, βρίσκεται και το κενοτάφιο του ξακουστού Μακεδονοµάχου.

Νεστόριο

Απότοµες χαράδρες, πλούσια δάση, αλπικές λίµνες (Γκιστόβα και Αρρένες) και σπάνια είδη συνθέτουν το µεγαλείο του τέταρτου µεγαλύτερου βουνού της Ελλάδας. Ο Γράµµος συγκαταλέγεται στις πιο όµορφες περιοχές της Ευρώπης, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί καταφύγιο για την καφετιά αρκούδα. Η πύλη για να τον γνωρίσετε είναι το Νεστόριο (22 χλµ. από την Καστοριά). Γνωστό κυρίως για το «River Party» του, που διοργανώνεται κάθε χρόνο στις όχθες του Αλιάκµονα, συνιστά έναν από τους ανερχόµενους προορισµούς για εναλλακτικές διακοπές. Πριν από τον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο υπήρξε εµπορικό κέντρο και γνώρισε µεγάλη ακµή, όµως ο πληθυσµός του αποδεκατίστηκε από τη µετανάστευση. Σήµερα, µε 650 κατοίκους, προσφέρεται για χαλαρές διακοπές, ενώ οι τουριστικές του υποδοµές βελτιώνονται. Ήδη από πέρυσι άνοιξε το πολυτελές Αfkos Grammos Hotel, δηµιούργηµα του Παύλου Άφκος, οµογενούς που ζει στην Αυστραλία. Με εστιατόριο, spa, συνεδριακούς χώρους,  αποτελεί τεράστια επένδυση για τον τόπο! Λίγο πριν φτάσετε στο χωριό, ακολουθήστε την παράκαµψη για την Αγ. Άννα, για να επισκεφθείτε το µοναστήρι των Ταξιαρχών της Τσούκας, ένα µοναδικό πετρόκτιστο δείγµα µεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής. Χτισµένο σε έναν τεράστιο βράχο, 150 µ. πάνω από τον παραπόταµο του Αλιάκµονα, αιωρείται στον γκρεµό, ενώ ο καταρράκτης παραδίπλα προσφέρει ένα υπερθέαµα! Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα Λιβάδια της Κοτύλης, όπου συναντάµε  σε υψόµετρο 1.455 το Πάρκο Εθνικής Συµφιλίωσης µε ξενώνα-εστιατόριο. Τέλος, από το Νεστόριο περνάει παρακλάδι του διεθνούς ορειβατικού µονοπατιού Ε6. Για βόλτες µε 4Χ4 επικοινωνήστε µε τον κ. Δηµητριάδη (τηλ. 24670 31118).

River Party

Η ιστορία του ξεκινά από το 1978 όταν µια παρέα φίλων έστησε ένα αυτοσχέδιο πάρτι µε γλέντια και κιθάρες, το οποίο συνεχίστηκε και τα επόµενα καλοκαίρια. Η πρώτη οργανωµένη συναυλία έγινε το 1985 µε το συγκρότηµα Τρύπες κι από τότε µέχρι σήµερα το River Party αποτελεί πολιτιστικό ραντεβού για χιλιάδες κόσµου που κατασκηνώνει στον ειδικά διαµορφωµένο χώρο στις όχθες του Αλιάκµονα και συµµετέχει, εκτός των άλλων, στις παράλληλες δραστηριότητες που διοργανώνονται (όπως πεζοπορία, σκοποβολή, rafting κ.ά.) Tip: Φέτος, το φεστιβάλ θα πραγµατοποιηθεί 31/07-04/08. Το πενθήµερο εισιτήριο στοιχίζει €50 (περιλαµβάνει το δικαίωµα κατασκήνωσης στο χώρο του Φεστιβάλ). Πληροφορίες στο τηλ. 210 7475080 (www.riverparty.org).

Άργος Ορεστικό

Ένα αστικό κέντρο που συνεχώς αναβαθµίζεται µε νέα κτήρια, πολιτιστικά κέντρα, χωριά που φέρουν ανάγλυφα το χαρακτήρα της ελληνικής επαρχίας και ένα φυσικό περιβάλλον που σε µαγεύει: αυτά είναι τα  γνωρίσµατα ενός τόπου 11 χλµ. από την Καστοριά που βγαίνει βαθµιαία από την αφάνεια. Ο δήµος Άργους Ορεστικού (πήρε το όνοµά του από την αρχαία Ορεστίδα) είναι ο δεύτερος σε µέγεθος µετά της Καστοριάς, φιλοξενεί το αεροδρόµιό της και πέρα από τα ξακουστά φασόλια, έχει βάλει πείσµα να διεκδικήσει ένα ευρύτερο µερίδιο στην τουριστική πίτα !  Μέσα στην πόλη το ενδιαφέρον  κερδίζουν τo αρχαιολογικό µουσείο µε προσεγµένες προθήκες µε εκθέµατα από το 1100 π.Χ. µέχρι το 300 µ.Χ., η γραφική γειτονιά «Εβραϊκά», παλιός εµπορικός δρόµος  µε προσεγµένα café-bars, τα νεοκλασικά (όπως το αρχοντικό Ζάχου), που δεν φαίνονται µε την πρώτη µατιά, το Ωδείο, το Πολιτιστικό Κέντρο, ο ζωντανός πεζόδροµος της πόλης αλλά και το αλσάκι που προσφέρεται για χαλάρωση. Εκτός πόλης οι περίπου 30 παρακείµενοι γραφικοί οικισµοί χαρίζουν µοναδικές διαδροµές στη φύση ανάµεσα σε λουτρά κι απόκοσµα µοναστήρια, καταρράκτες και καινούριες... λίµνες.

Μην παραλείψετε τα περίφηµα Λουτρά Αµµουδάρας (4 χλµ. από το Άργος), το πετρόκτιστο Νόστιµο µε το Μουσείο Παλαιοβοτανικής και Παλαιοντολογίας, την ιστορική Ιερά Μονή Αγ. Αθανασίου Ζηκόβιστας (24 χλµ.), τον παλιό οικισµό στο Κωσταράζι (16 χλµ. ), το ιστορικό Βογατσικό µε οργανωµένο κατασκηνωτικό κέντρο, και τέλος, τους Αµπελόκηπους, µόλις 11 χλµ. από την Καστοριά, που φηµίζονται για τις προσεγµένες ταβέρνες.

Ραγκουτσάρια

Πόλος έλξης για χιλιάδες επισκέπτες, τα καστοριανά Ραγκουτσάρια (06/01-08/01) µε παγανιστικές-διονυσιακές καταβολές και ρωµαιοβυζαντινές ρίζες, είναι ένα τριήµερο καρναβαλικό γλέντι που ξεκινά τα Θεοφάνια. Γλωσσολογικά το έθιµο ανάγεται στο λατινικό «rogatores = ζητιάνοι», γεγονός που επαληθεύεται άλλωστε από τη µεταµφίεση των συµµετεχόντων (φορούν µάσκα, ντύνονται µε παλιά ρούχα και ζητούν δώρα, σαν αντίτιµο για τα ξόρκια και την αποµάκρυνση του κακού πνεύµατος). Το πανδαιµόνιο που δηµιουργούν στις συνοικίες τα «µπουλούκια» (διαθέτει µάλιστα το καθένα τη δική του παραδοσιακή ορχήστρα) δεν έχει προηγούµενο! Οι εκδηλώσεις φτάνουν στο αποκορύφωµά τους την τρίτη ηµέρα, στο έθιµο της λεγόµενης Πατερίτσας, µε την παρέλαση των καρναβαλιστών, κατά την οποία όλοι χορεύουν σε µια γιορτινή ατµόσφαιρα µε εκκωφαντικούς ήχους και ασυγκράτητη σατιρική διάθεση, καταλήγοντας στο Ντολτσό!

Μπουµπούνες

Τα έθιµα των αποκριάτικων «µπουµπούνων» και της πασχαλινής «ροδάνης» γιορτάζονται την Κυριακή της Τυροφάγου, µε φωτιές στις πλατείες της πόλης, ενώ ακολουθεί τρικούβερτο γλέντι µε µουσικές από χάλκινα, χορούς και τοπικά εδέσµατα. Το κέφι απογειώνεται µε το πέρασµα πάνω από τις φωτιές και το έθιµο του χάσκαρη (που περιγράφει την προσπάθεια να πιαστεί µε το στόµα ένα αυγό που κρέµεται από µια κλωστή). (Πληροφορίες: δήµος Καστοριάς τηλ. 24670 22312)

Πώς θα πάτε

• ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΣ µε τις κρητικές αερογραµµές skyexpress (Τηλ.: 80111 28 28 88, 2810 223800, www.skyexpress.gr). Το εισιτήριο κοστίζει από €97/άτοµο (απλή µετάβαση) και η πτήση σε 30θέσια ελικοφόρα διαρκεί µόλις 50΄. Από Καστοριά- Αθήνα το κόστος ανέρχεται στα €79. Tip: Yπάρχει όριο στις αποσκευές µέχρι 15 κιλά και 3 κιλά για χειραποσκευ. Για ατοµικές µετακινήσεις συµφέρει κατά πολύ, δεδοµένου του κόστους της βενζίνης και των διοδίων.

• ΟΔΙΚΩΣ ακολουθείτε την Ε.Ο. Αθηνών-Θεσσαλονίκης και περίπου 30 χλµ. πριν από τη συµπρωτεύουσα στρίβετε για Βέροια και συνεχίζετε για Κοζάνη µέσω Εγνατίας. Μερικά χιλιόµετρα µετά την Κοζάνη θα συναντήσετε τον κόµβο που πάει προς Σιάτιστα και Καστοριά. Πιο σύντοµη αλλά πιο δύσκολη διαδροµή είναι µέσω Τρικάλων και Καλαµπάκας. Από εκεί περνάτε τα Γρεβενά και φτάνετε στην Καστοριά. Υπολογίστε γύρω στις 6 ώρες.