Φτιάχνοντας Πρόσφορο και ύψωμα (βίντεο)

Πρόσφορο και ύψωμα

Το ψωμί που προσφέρεται στην Ευχαριστία για να αγιαστεί και να γίνει Σώμα Χριστού, ονομάζεται ευλογία ή προσφορά ή πρόσφορο ή αναφορά ή και σκέτη
λειτουργιά. Η παρασκευή του προσφόρου είναι ιερή πράξη και πρέπει να γίνεται με πολλή προσοχή και ευλάβεια.

Ας δούμε πως το φτιάχνουμε:

Υλικά:

1 κιλό σταρένιο αλεύρι

1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις

αλάτι

προζύμι (που έχουμε αναπιάσει από το βράδυ)

νεράκι, όσο χρειαστεί

1 κεράκι για το άλειμμα του ταψιού 

λίγο ελαιόλαδο

1 ξυλόγλυπτη σφραγίδα για πρόσφορο
Η εκτέλεση στο βίντεο που ακολουθεί:

Το προζύμι του Σταυρού

Αρκετές νοικοκυρές πιστές ακόμη στις παραδόσεις μας, ζυμώνουν στο σπίτι τους και συνεχίζουν να συντηρούν ένα ευλογημένο έθιμο. Αυτό γίνεται δύο φορές το χρόνο,
στη γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού 14 Σεπτεμβρίου και την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, δηλαδή της Σταυροπροσκυνήσεως.
Ποιο είναι αυτό; Η παρασκευή νέου προζυμιού.
Πώς γίνεται αυτή;
Οι νοικοκυρές παίρνουν ένα κλαδί βασιλικό από τα χέρια του ιερέα. Σ’ ένα δοχείο βάζουν λίγο χλιαρό νερό. Μετά ρίχνουν μόνο αλεύρι και ανακατεύουν μέχρι να γίνει πηκτός
χυλός και από πάνω βάζουν σε σχήμα σταυρού το ευλογημένο κλαδί του βασιλικού. Άλλες νοικοκυρές συνηθίζουν να βράζουν τον βασιλικό και αυτό το χλιαρό νερό να το
χρησιμοποιούν στην παρασκευή του χυλού. Τυλίγουν το δοχείο με μια καθαρή πετσέτα και το αφήνουν μερικές ώρες "να γίνει".
Εδώ λοιπόν, πέραν της πράξεως χρειάζεται πίστις και καθαρότης βίου. Παίρνουμε με ένα κλαδί βασιλικό από την ύψωση του Τιμίου Σταυρού (εκ των χειρών του Ιερέως και όχι απ' τον δίσκο ή απ' τον επίτροπο). Πριν ξεραθεί, ένα απόγευμα, ρίχνουμε στο δοχείο που "αναπιάνουμε" το προζύμι, λίγο χλιαρό νερό. Σ' αυτό εμβαπτίζουμε τον κλάδο του βασιλικού σταυρώνοντας μέσα στο νερό τρεις φορές και ψάλλοντας συγχρόνως το "Σώσον Κύριε, τον λαόν Σου" και το "Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ εκουσίως".
Αφαιρούμε τον βασιλικό και ρίχνουμε σκληρό αλεύρι λίγο-λίγο, ανακατεύοντας μ' ένα κουτάλι, ώσπου να γίνη ένας παχύρευστος χυλός. Τυλίγουμε το δοχείο με μια καθαρή πετσέτα και με το μάλλινο κάλυμμα καί τοποθετούμε σε μέρος ζεστό.
Το πρωί αναπιάνουμε το προζύμι με λίγο χλιαρό νερό και λίγο αλεύρι ακόμη και το αφήνουμε και πάλι τυλιγμένο στο ίδιο ζεστό μέρος. Το βράδι κάνουμε πάλι το ίδιο με λίγο χλιαρό νερό και λίγο αλεύρι και το αφήνουμε τυλιγμένο στο ίδιο ζεστό μέρος έως το πρωί.
Επαναλαμβάνουμε δηλ. το ίδιο πράγμα τρεις φορές.
Το πρωί ζυμώνουμε το ή τα πρόσφορα με σκληρό αλεύρι, χλιαρό νερό και άλας όπως θα περιγράψουμε πιο κάτω.
Υπ' όψιν ότι απ' το ζυμάρι του πρόσφορου θα κρατήσουμε ένα κομμάτι για προζύμι για το επόμενο ζύμωμα. Το αφήνουμε μέσα στο μικρό ειδικό δοχείο να φούσκωση καλά (αυτό πρέπει πάντοτε να γίνεται μετά από κάθε ζύμωμα) καί κατόπιν σκεπασμένο το τοποθετούμε στην συντήρησι του ψυγείου.
Αν αυτά όλα μας φαίνονται δύσκολα (για τους λόγους πού προαναφέραμε) υπάρχει απλούστερος τρόπος:
Δανειζόμαστε προζύμι απ' την γειτόνισσα ή από άλλη Χριστιανή και όταν ζυμώσουμε το επιστρέφουμε.
Σημειώστε ότι σε πολλά χωριά οι Χριστιανές «αναπιάνουν» νέο προζύμι την στιγμή που θα χτυπήσουν οι καμπάνες για τον όρθρο των Χριστουγέννων (οι λόγοι είναι προφανείς).

Ανάπιασμα του προζυμιού

Κατά το απόγευμα βγάζουμε το προζύμι από το ψυγείο καί τοποθετούμε σε ζεστό μέρος ώστε να αρχίση να "κινείται".
Το βράδυ περνούμε το 1/4 της ποσότητας του αλεύρου πού θα χρησιμοποιήσουμε για την παρασκευή του πρόσφορου (εάν θα χρησιμοποιήσουμε 1 κιλό για το ζύμωμα, περνούμε απ' αυτό τα 250 γρ. περίπου) καί «αναπιάνουμε» το προζύμι.
Ζεσταίνουμε ελαφρά (χλιαραίνουμε) λίγο νερό καί το ρίχνουμε στο ειδικό δοχείο αναπιάσματος του προζυμιού. Ρίχνουμε το προζύμι και το ανακατεύουμε καλά να λειώσει και να διαλυθεί. Ρίχνουμε σιγά-σιγά το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά ώστε να γίνει ένας παχύρρευστος χυλός. Προσέχουμε το δοχείο να έχει αρκετό περιθώριο για το φούσκωμα (τουλάχιστον διπλάσιο). Σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και το μάλλινο κάλυμμα και τοποθετούμε σε ζεστό μέρος (κάτω όμως από 50°) όλη την νύχτα.

Το θαυμαστό είναι ότι το προζύμι γίνεται χωρίς την προσθήκη ενζύμου-μαγιάς, δηλαδή με την ενέργεια της χάριτος του Τιμίου Σταυρού.

Πηγή: http://xristianos.gr

http://tetradiosyntagon.blogspot.gr