Και μία συζήτηση για να καταλάβουμε καλύτερα τους στόχους και το θέμα της
Αν θεωρείτε ότι
το τακουνάκι του Ρεδόνδο είναι από τις πιο αρτίστικες στιγμές στην
ιστορία του ποδοσφαίρου, δεν έχετε παρά να περάσετε από την έκθεση. Αν
θεωρείτε ότι η τέχνη θα πρέπει να συνδιαλέγεται με το πάθος, δεν έχετε
παρά να περάσετε από την έκθεση.
Μία αρκετά ιδιαίτερη εικαστική έκθεση σύγχρονης τέχνης λαμβάνει χώρα στο project space SKOUZE3
(Μοναστηράκι, Σκουζέ 3, πλατεία Αγ. Ειρήνης) υπό την επιμέλεια του
Κωνσταντινού Αργιανά. Η έκθεση έχει την ονομασία «F is for football» και
τα έργα της θα εκτίθενται σε δημόσια θέα και κριτική για ένα μήνα
ακριβώς, όσο θα διαρκέσει και το Μουντιάλ δηλαδή. Έτσι, από τις 12
Ιουνίου μέχρι και τις 13 Ιουλίου θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε
Τέχνη εμπνευσμένη από το φαινόμενο του Ποδοσφαίρου.
Οι πόρτες τις έκθεσης είναι ανοιχτές
καθημερινά από τις 18:00 έως και τις 00:00. Τη φωτογραφία έχει
επιμεληθεί ο Νίκος Παπαδημητρίου και τη γραφιστική επιμέλεια ο Τάσος
Ρωμανιάς. Ο χώρος της έκθεσης είναι γεμάτος από τα έργα 11 συνολικά
καλλιτεχνών που ανταποκρίθηκαν σε αυτό το ιδιαίτερο κάλεσμα.
Εμείς μιλήσαμε με τον Κωνσταντίνο Αργιανά για να μας λύσει όλες τις απορίες.
«F is for football» λοιπόν, αλλά «F is for FIFA», «F is for fraud» και «F is for fetihism» επίσης. Μήπως τελικά δεν είναι τυχαίο ότι όλες αυτές οι λέξεις ξεκινούν από F και έχουν άμεση σχέση με το ποδόσφαιρο;
Όλα τα παραπάνω αποτελούν εκδοχές του
ίδιου φαινομένου που ονομάζεται ποδόσφαιρο. Ωστόσο, ο τίτλος της έκθεσης
είναι δανεισμένος από το ομώνυμο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη Peter
Blake «F is for football» από το 1991 και επιλέχτηκε γιατί εικονογραφεί
εύστοχα αυτό που αποτελεί μια αναμφισβήτητη παραδοχή: Στο «αλφάβητο» του
πολιτισμού το ποδόσφαιρο αποτελεί ένα κεφαλαιώδες ζήτημα.
Μία εικαστική έκθεση για το
ποδόσφαιρο. Δεν φοβάσαι ότι η καλλιτεχνική κοινότητα θα σε αποβάλλει από
τους κόλπους της που ασχολείσαι με κάτι τόσο… ποταπό; Ή θα
συμπεριφερθείς διπλωματκά και θα «κρυφτείς» κάτω από τον μανδύα του «όλα
είναι Τέχνη»; Παρεπιπτόντως, να πω ότι ένα τακουνάκι ή ένα passing-game είναι απείρως πιο καλλιτεχνικά από πολλά πράματα που έχουν δει τα μάτια μου σε διάφορες γκαλερί…
Το ποδόσφαιρο, από τη στιγμή που αφορά
έναν σημαντικό αριθμό ανθρώπων άμεσα ή έμμεσα, αποτελεί κοινωνικό
φαινόμενο. Εμάς μας ενδιέφερε η διερεύνηση αυτού του φαινομένου και όχι η
μυθοποίηση ή απομυθοποίησή του. Όσο για την παρατήρησή σου σχετικά με
την καλλιτεχνική διάσταση του ποδοσφαίρου, θα συμπλήρωνα πως το
ποδόσφαιρο, στις ιδανικές του στιγμές, μπορεί να ιδωθεί και ως μια
χορογραφία.
Κωνσταντίνε, τι είναι αυτό που σου
έδωσε το ερέθισμα να δημιουργήσεις μία έκθεση για το ποδόσφαιρο; Πόσο
εύκολα βρήκες καλλιτέχνες να δημιουργήσουν για αυτό το θέμα; Μήπως
τελικά οι καλλιτέχνες πια δεν «ντρέπονται» να παραδεχτούν την αγάπη τους
για τη «Στρογγυλή Θεά»;
Η θεωρητική και πρακτική ενασχόληση μου
με το ποδόσφαιρο, με ώθησε στη μελέτη θεωρητικών κειμένων για το άθλημα.
Πρόκειται για βιβλία και άρθρα που έγραψαν κατά καιρούς ιστορικοί,
εθνολόγοι, κοινωνιολόγοι, διεθνολόγοι, αλλά και λογοτέχνες. Μια
εικαστική έκθεση για το ποδόσφαιρο, μπορεί για κάποιους να φαίνεται
εξωτική, αλλά δεν είναι καθόλου. Όποιος επισκεφτεί την έκθεση θα
καταλάβει ότι δεν κάναμε μια επιφανειακή διαχείριση του θέματος. Οι 11
καλλιτέχνες που συμμετέχουν, κάνουν πρωτίστως ένα κοινωνικοπολιτικό
σχόλιο. Κάποια από τα έργα της έκθεσης υπήρχαν πριν από αυτήν και κάποια
άλλα φιλοτεχνήθηκαν με αφορμή την έκθεση. Να σημειώσω ότι κάποιοι από
τους καλλιτέχνες όχι μόνο δεν αγαπούν το ποδόσφαιρο, αλλά το μισούν
κιόλας! Δεν ζητήσαμε πιστοποιητικό ποδοσφαιρικών φρονημάτων. Θέλαμε έναν
πλουραλισμό θεμάτων, ιδεών και απόψεων, και το αποτέλεσμα μας
δικαιώνει.
Η έκθεση συμπίπτει με τη διοργάνωση
του εικοστού Μουντιάλ, του πιο αιματοβαμμένου μέχρι τώρα. Μιας και στην
έκθεση υπάρχει ένα έργο που θίγει το ζήτημα της καταστολής, σε
επηρρέασε, σε ενέπνευσε η μουντιαλική διοργάνωση; Είναι αυτή η έκθεση
μία προσπάθεια να φανεί και το άλλο πρόσωπο του ποδοσφαίρου μακριά από
τις πολυεθνικές;
Είναι γεγονός ότι αυτό το Μουντιάλ έχει
προκαλέσει λαϊκή αντίδραση περισσότερο από ποτέ, τα τελευταία χρόνια
τουλάχιστον. Η βία και η καταστολή είναι ζητήματα που θίγονται στην
έκθεση, άλλοτε άμεσα άλλοτε έμμεσα. Ωστόσο, ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο
βία και καταστολή, είναι και πολλά άλλα. Όπως επίσης ποδόσφαιρο δεν
είναι μόνο το Μουντιάλ και το ποδόσφαιρο των υπερ-ομάδων. Η
πραγματοποίηση της έκθεσης όμως την περίοδο του Μουντιάλ δημιουργεί μια
ενδιαφέρουσα διαλεκτική και δίνει ερεθίσματα για έναν δημόσιο διάλογο.
Απ’ ό,τι βλέπουμε, χορηγός επικοινωνίας είναι το περιοδικό HUMBA!, ενώ βοηθούν και οι Εκδόσεις Απρόβλεπτες. Πώς ακριβώς προέκυψε η συνεργασία; Υπάρχουν φιλότεχνοι εκεί που δεν το περιμένεις;
Όντας αναγνώστης του περιοδικού HUMBA!,
από το πρώτο κιόλας τεύχος του, έκρινα πως θα ήταν μια ενδιαφέρουσα
συνεργασία, μια και βλέπει το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα
υπό ένα εναλλακτικό – κριτικό πρίσμα. Το ίδιο και οι Εκδόσεις Απρόβλεπτες που έχουν εκδώσει εναλλακτικά βιβλία με θέμα το ποδόσφαιρο. Θα έλεγα μάλιστα ότι ο υπότιτλος του HUMBA!,
«τριμηνιαίο περιοδικό για το κοινωνικό και πολιτικό νόημα των σπορ, την
εμπειρία του γηπέδου, την οπαδική κουλτούρα και τον κόσμο της
κερκίδας», θα μπορούσε, με κάποια παραλλαγή, να αποτελεί υπότιτλος του
«F is for Football».
Τι να περιμένει όποιος επισκεφτεί την
έκθεση; Να την προτείνουμε και σε όσους επισκέπτονται γκαλερί, αλλά όχι
κερκίδες; Ή είναι κάτι που θα το εκτιμήσουν μόνο όσοι έχουν κάποια,
έστω και επιδερμική, σχέση με το σπορ;
Θα έλεγα να προτείνεις την έκθεση στον
οποιονδήποτε. Εξάλλου η έκθεση δεν πραγματοποιείται σε κάποια γκαλερί
και δεν εξυπηρετεί εμπορικούς σκοπούς. Η έκθεση «F is for football»
πραγματοποιείται στο project space SKOUZE3 που έχει ιδρύσει και
διευθύνει η καλλιτέχνιδα Εύα Μαραθάκη. Χωρίς τη δική της βοήθεια, η υλοποίηση, αλλά και οργάνωση της έκθεσης, δεν θα ήταν δυνατή.
Ακολουθεί το θεωρητικό κείμενο
που έγραψε ο επιμελητής της έκθεσης, ο Κωνσταντίνος Αργιανάς, για το
πως αντιλαμβάνεται ο ίδιος το ποδόσφαιρο ως πολιτισμικό φαινόμενο, αλλά
και για να μας εξηγήσει ποιος είναι ο στόχος της έκθεσης…
Εδώ η σελίδα της έκθεσης στο facebook για περισσότερες πληροφορίες και ενημερώσεις…
http://www.toperiodiko.gr